TPHCM bước vào mùa các dịch bệnh lưu hành

Trong suốt 6 tháng đầu năm 2020, số trường hợp bệnh Sốt xuất huyết và Tay chân miệng hàng tuần luôn thấp hơn khoảng 2/3 so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên trong tuần đầu tháng 7, số người đến khám và nhập viện vì 2 bệnh này đều tăng. Trong đó, Sốt xuất huyết tăng 59 trường hợp, Tay chân miệng tăng 50 trường hợp so với tuần trước. Mặc dù so với tuần đầu của tháng 7/2019, số ca bệnh của năm nay vẫn thấp hơn năm ngoái nhưng với sự biến động so với các tuần trước đó thì dự đoán mùa cao điểm của Sốt xuất huyết và Tay chân miệng đã quay lại.

Mùa cao điểm Tay chân miệng, Sốt xuất huyết (ảnh minh họa nguồn internet)

Sốt xuất huyết: mùa dịch đến tương tự quy luật hàng năm

Các phân tích từ hệ thống giám sát dịch tễ cho thấy, trong tuần cuối tháng 6, số phường xã có trường hợp bệnh Sốt xuất huyết là 114 thì sang tuần đầu của tháng 7 con số này là 144, tăng thêm 30 phường xã. Số bệnh nhân trung bình trong tuần đầu tháng 7 là gần 2 trường hợp cho mỗi phường xã.

So sánh với diễn tiến nhiều năm liền, sự gia tăng số lượng bệnh nhân trong tuần đầu tháng 7 hoàn toàn tương tự với những năm trước và có thể tiếp tục tăng trong những tuần sắp tới và có thể đạt đỉnh dịch vào khoảng tháng 10 – tháng 11. Với số ca bệnh rất thấp trong 6 tháng vừa qua, nếu toàn cộng đồng duy trì quyết tâm phòng chống Sốt xuất huyết và có những hành động thiết thực thì sẽ kìm hãm được sự gia tăng ca bệnh và hạn chế phạm vi xuất hiện bệnh tại Thành phố.

Tay chân miệng: tăng nhanh sau nới lỏng các biện pháp hạn chế COVID - 19

Phân tích tương tự đối với bệnh Tay chân miệng, trong tuần cuối tháng 6, số phường xã có ca tay chân miệng là 72 thì sang tuần đầu của tháng 7 con số này là 97, tăng 25 phường xã. Số bệnh nhân trung bình là khoảng 1,5 trường hợp  ở mỗi phường xã trong tuần đầu tháng 7.

Theo diến tiến hàng năm, bệnh tay chân miệng tăng nhẹ vào khoảng tháng 4 và tăng mạnh hơn trong tháng 8, tháng 9. Năm 2020, do đại dịch COVID - 19 trên toàn cầu, các biện pháp hạn chế thậm chí ngăn chặn quyết liệt được đẩy mạnh, thông điệp rửa tay cùng các biện pháp dự phòng không dùng thuốc đối với nhóm bệnh lây truyền trực tiếp như COVID - 19, tay chân miệng, sởi, cúm… đã góp phần làm giảm bệnh Tay chân miệng trong tháng 3 năm nay. Khi bước sang trạng thái bình thường mới, các trường học cùng nhiều hoạt động vui chơi giải trí mở cửa trở lại, nguy cơ gia tăng bệnh Tay chân miệng là điều được dự báo trong những tuần sắp tới. Tuy nhiên nếu cộng đồng vẫn tiếp tục duy trì các biện pháp dự phòng không dùng thuốc, đặc biệt là “rửa tay thường xuyên bằng xà phòng” thì chúng ta vẫn có thể kiểm soát được bệnh, không để lây lan thành dịch.

Ứng phó của Ngành y tế: không để các loại dịch bệnh liên tiếp xảy ra

Nhận thấy nguy cơ rõ nét từ các dịch bệnh lưu hành, bên cạnh đó là nguy cơ xuất hiện bệnh bạch hầu từ nơi khác mới đến thành phố và bao trùm hơn cả là nguy cơ xâm nhập COVID 19, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) đã xây dựng nhiều giải pháp phù hợp trong toàn cảnh dịch bệnh hiện nay và khả thi đối với hệ thống phòng chống dịch.

Đối với sốt xuất huyết: thành phố vẫn kiên định với giải pháp Kiểm soát điểm nguy cơ gây dịch vì đây là giải pháp phù hợp nhất cho một thành phố đông dân, đa dạng về thành phần kinh tế - xã hội, nhiều mô hình sản xuất – kinh doanh. Để có thể lượng giá được hiệu quả của giải pháp này, HCDC đã hướng dẫn các Trung tâm Y tế và Trạm Y tế phân loại, quản lý các loại hình điểm nguy cơ. Đồng thời nâng cấp, bổ sung các tính năng kết nối, hiển thị, kết xuất các loại báo cáo thống kê, theo dõi việc thực hiện của tuyến dưới, chỉ cần nhập đầy đủ dữ liệu của ca bệnh, điểm nguy cơ, ổ dịch lên phần mềm GIS thì tất cả các kế hoạch, biên bản xử lý ổ dịch, báo cáo thống kê được kết xuất từ phần mềm theo yêu cầu người sử dụng.

Chuỗi hoạt động hưởng ứng ngày ASEAN phòng chống sốt xuất huyết 15/6 hàng năm cũng được triển khai trên toàn thành phố. Nhằm tạo phong trào Diệt muỗi, diệt lăng quăng trong chính ngôi nhà của bạn, Trung tâm đã phát động cuộc thi ảnh “Khoảnh khắc phòng chống sốt xuất huyết” trong thời gian từ 15/6 đến 15/7/2020. Đây là hoạt động nhằm lan tỏa lan tỏa đến mọi tầng lớp nhân dân, mọi miền đất nước thông điệp diệt muỗi, diệt lăng quăng ngay chính ngôi nhà của mình.

Bên cạnh đó, hoạt động kiểm soát bệnh truyền nhiễm trong trường học luôn được quan tâm. Trong tháng 5/2020, HCDC đã thực hiện giám sát hoạt động này ở tất cả các cấp học tại 24 quận huyện, hướng dẫn các trường học khắc phục các hạn chế trong phòng chống bệnh truyền nhiễm trong môi trường học đường. Trong tháng 7, các lớp tập huấn về Y tế trường học cho các trạm y tế phường xã, trong đó có nội dung kiểm soát bệnh truyền nhiễm trong trường học sẽ được tổ chức.

Để ứng phó với dịch COVID 19, Trung tâm cũng đã tổ chức tập huấn cho các đội phản ứng nhanh của thành phố và quận huyện nhằm nâng cao khả năng xử lý và sẵn sàng nhận nhiệm vụ khi được kích hoạt. Đồng thời để kiểm soát nguồn bệnh xâm nhập từ nước ngoài, các quy trình giám sát tổ bay quốc tế, giám sát người nhập cảnh, tổ chức các điểm cách ly có thu phí tại khách sạn… đã được tham mưu cho Sở Y tế.

BS Lê Hồng Nga – Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC)