Sốt xuất huyết: Dấu hiệu cảnh báo bệnh chuyển nặng khi cơn sốt vừa qua

Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là bệnh truyền nhiễm có thể gây biến chứng nặng, thậm chí tử vong, và nguy cơ lớn nhất lại nằm ở giai đoạn hạ sốt. Nhận diện chính xác các dấu hiệu cảnh báo và nhập viện kịp thời là hành động quyết định để bảo vệ người bệnh.

Ảnh: Theo dõi sát người bệnh để phát hiện sớm các dấu hiệu chuyển nặng

Sốt xuất huyết Dengue là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Dengue gây ra, lây truyền chủ yếu qua vết chích của muỗi vằn. Trên toàn thế giới, có khoảng 100-400 triệu ca SXHD xảy ra mỗi năm, với 4 tỷ người sinh sống tại các quốc gia có dịch SXHD lưu hành. Hiện tại, có 4 loại vi rút gây bệnh SXHD là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Hầu hết các trường hợp mắc bệnh thường nhẹ và có thể tự hồi phục, tuy nhiên, SXHD nặng là một biến chứng nguy hiểm và có thể gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời.

Diễn tiến và triệu chứng bệnh

SXHD chủ yếu lây truyền qua muỗi vằn, loài muỗi này phân bố rộng khắp các quốc gia nhiệt đới, và dịch có thể bùng phát bất cứ lúc nào, nhất là khi độ ẩm và nhiệt độ cao.

Bệnh thường xuất hiện sau thời gian ủ bệnh từ 3-14 ngày kể từ khi bị muỗi nhiễm vi rút chích, với sốt cao, thường kéo dài từ 2-7 ngày. Sốt cao (lên đến 40°C) thường là triệu chứng nổi bật, đi kèm với đau đầu, đau hốc mắt, buồn nôn/nôn, sưng hạch, đau khớp, xương, cơ, nổi chấm xuất huyết dưới da.

Nhận diện dấu hiệu cảnh báo bệnh chuyển nặng

Khi bệnh tiến triển sang nặng, giai đoạn nguy kịch thường xảy ra khoảng 3 - 7 ngày sau khi xuất hiện sốt. Lúc này, nhiệt độ cơ thể sẽ giảm xuống, nhưng điều này không có nghĩa là người bệnh đang hồi phục, người bệnh cảm thấy mệt hơn.

Ngược lại, cần đặc biệt chú ý vì đây là giai đoạn nguy cơ cao nhất bệnh có thể tiến triển nặng. Người bệnh cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào gồm lừ đừ, bứt rứt, bồn chồn; đau bụng; nôn ói nhiều; có biểu hiện chảy máu chân răng, máu mũi, ói máu, đi cầu phân đen, có xuất huyết âm đạo bất thường ở nữ; đầu chi mát, tay chân lạnh; ở trẻ em cần lưu ý dấu hiệu bỏ ăn, bỏ bú, mệt mỏi dù hết sốt.

Điều trị và chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết

Hiện tại chưa có thuốc đặc trị cho bệnh SXHD. Bệnh nhân nên nghỉ ngơi, uống nhiều nước và tìm kiếm lời khuyên y tế. Có thể dùng Paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ để hạ sốt. Tuyệt đối không nên dùng Aspirin hoặc Ibuprofen vì chúng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

Bệnh nhân đã nhiễm vi rút gây bệnh SXHD có thể truyền bệnh cho người khác qua muỗi vằn chích, thời gian để muỗi có thể truyền bệnh cho người sau nhiễm vi rút là 5-12 ngày.

Nguồn tham khảo:

1. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/dengue-and-severe-dengue

2. https://hcdc.vn/6-dau-hieu-canh-bao-benh-sot-xuat-huyet-tro-nang-t9iVdH.html

Trần Ngọc - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh