Những điều cần biết về bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Bệnh phổi COPD là gì?

Là bệnh hô hấp phổ biến có thể phòng và điều trị được. Đặc trưng bởi các triệu chứng hô hấp dai dẳng và giới hạn luồng khí, hậu quả của bất thường của đường thở do tiếp xúc với khí độc hại như: khói thuốc lá, thuốc lào là yếu tố nguy cơ chính, ô nhiễm không khí cũng là yếu tố nguy cơ quan trọng gây COPD.

Hình minh họa đường thở bị tắc nghẽn (nguồn internet)

        Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ COPD

Nguyên nhân chính của BPTNMT là hút thuốc lá, bệnh hay gặp ở nam giới trên 40 tuổi. Hít phải khói thuốc lá lâu dài gây nguy cơ cao khoảng 80-90% mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

● Di truyền (thiếu men Alpha1-Antitrypsin gây tổn thương phổi)

● Tiếp xúc lâu dài với khói thuốc lá, thuốc lào (bao gồm cả hút thuốc chủ động và thụ động).

• Ô nhiễm môi trường trong và ngoài nhà: khói bếp, khói, chất đốt bụi nghề nghiệp, hơi, khí độc…

Triệu chứng của bệnh COPD

● Ho, khạc đờm kéo dài không do các bệnh phổi khác như lao phổi, giãn phế quản…là triệu chứng thường gặp.

● Khó thở: Tiến triển nặng dần theo thời gian, lúc đầu chỉ có khó thở khi gắng sức, sau đó khó thở cả khi nghĩ ngơi và khó thở liên tục.

● Nặng ngực.

● Tăng tiết đàm, nhớt hơn bình thường.

Ngoài ra nếu bệnh ở mức độ nặng người bệnh có thể có cảm giác ăn mất ngon, giảm cân, sốt… Những triệu chứng này thường bị người bệnh chủ quan và không đi khám để được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Phương pháp giúp tự đánh giá mình có mắc COPD

Có thể trả lời các câu hỏi sau để tầm soát nhanh COPD. Nếu có 3 câu trả lời là "có" thì nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn. Không nên chủ quan làm mất cơ hội được điều trị sớm.

Câu 1: Ông/bà có ho vài lần trong ngày ở hầu hết các ngày không?

Câu 2: Ông/bà có khạc đàm ở hầu hết các ngày không?

Câu 3: Ông/bà có bị khó thở hơn những người cùng tuổi?

Câu 4: Ông/bà có trên 40 tuổi?

Câu 5: Ông/bà có đang hút thuốc lá hay đã từng hút thuốc không?

Diễn tiến COPD nếu không điều trị

Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, COPD sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tình trạng khó thở sẽ tăng dần theo thời gian, người bệnh sẽ bị hạn chế trong công việc, lao động, sinh hoạt vì khó thở. Ngoài ra, nếu không điều trị, người bệnh sẽ có những đợt bệnh trở nặng gọi là đợt kích phát, làm cho người bệnh khó thở nhiều hơn, có thể dẫn đến nhập viện và tử vong.

Những việc cần làm cho người bị COPD

Bệnh nhân phổi tắc nghẽn mãn tính cần đến khám bác sĩ chuyên khoa ngay khi phát hiện các dấu hiệu mắc bệnh nói trên, để khám và định hướng điều trị đúng.

• Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ, khám sức khỏe định kỳ để tầm soát, phát hiện bệnh sớm.
• Bỏ thuốc lá, thuốc lào; cần tránh hít phải khói thuốc (hút thuốc lá thụ động), giữ môi trường sống trong sạch, hạn chế tiếp xúc với các loại khói.
• Tập vật lý trị liệu, tập thể dục, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.
• Khi có triệu chứng nặng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, cần đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.

                                   “Lá phổi khỏe - không bao giờ là quan trọng hơn”

Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch