Giảm thiểu tình trạng ô nhiễm trắng: Chúng ta cần làm gì?

Tình trạng ô nhiễm trắng ở nước ta đang ở mức báo động, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người. Phân loại, bỏ rác đúng nơi quy định, mang theo túi đựng khi đi mua sắm, hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần, … để góp phần giảm thiểu tình trạng ô nhiễm trắng.

Ô nhiễm trắng là loại ô nhiễm môi trường do chất thải nhựa và túi nilon gây ra. Hiện nay tình trạng ô nhiễm trắng ở nước ta đang ở mức báo động, là một trong những quốc gia trên thế giới có lượng rác thải nhựa và túi nilon ngày càng gia tăng và khó kiểm soát. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người.

Số lượng rác thải nhựa tăng nhanh theo từng năm

Với ưu điểm bền, chắc, tiện dụng và giá thành thấp, các sản phẩm từ nhựa và túi nilon được sử dụng phổ biến và hầu như có mặt ở mọi nơi, từ cửa hàng nhỏ lẻ đến các siêu thị và những trung tâm thương mại lớn. Có rất nhiều ứng dụng của nhựa mà khó có thể thay thế bằng vật liệu khác được như: vỏ bọc cách điện, ống nước, da giả, bộ phận xe hơi, dụng cụ y tế, …

Tuy nhiên, việc lạm dụng vô tội vạ, không kiểm soát các sản phẩm nhựa sử dụng một lần như bao nilon, cốc, thìa, bát nhựa, … đang khiến cho lượng rác thải tăng lên rất nhanh theo từng năm. Cùng với hành vi vứt rác bừa bãi trên đường, cống rãnh, kênh rạch, … khiến cho rác thải tràn lan ngoài môi trường.

Bên cạnh đó, việc phân loại rác thải tại nơi phát sinh chưa được thực hiện tốt gây khó khăn cho quá trình thu gom và xử lý. Việc phân loại, thu gom chất thải nhựa và túi nilon có thể tái chế thường mang tính chất tự phát ở quy mô hộ gia đình, người thu gom rác và nhặt phế liệu tự do. Túi nilon sử dụng tại các chợ và trung tâm thương mại thường là loại túi siêu mỏng, khó phân hủy và bị thải bỏ sau một lần sử dụng, loại túi này rất phổ biến ở các bãi chôn lấp vì giá trị thu hồi tái chế thấp.

Ô nhiễm trắng gây ảnh hưởng lớn đến môi trường và sức khỏe con người

Quá trình phân hủy của rác thải nhựa có thể kéo dài rất lâu từ hàng trăm đến hàng nghìn năm. Chính vì thế, khi rác thải nhựa tích tụ quá nhiều hoặc nằm rải rác ngoài môi trường sẽ gây ra hiện tượng ô nhiễm trắng, ảnh hưởng rất lớn đến hàng nghìn sinh vật sống, bao gồm các loài động vật, vi sinh vật và cả con người.

Nếu không có tác động của ánh sáng mặt trời, quà trình phân hủy của bao nilon có thể kéo dài từ 500 đến 1000 năm. Khi bị lẫn vào đất, bao nilon sẽ làm thay đổi tính chất vật lý của đất gây xói mòn, đất không giữ được nước, dinh dưỡng, ngăn cản oxy đi vào đất, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng. Khi bị vứt xuống ao, hồ, sông ngòi, bao nilon có thể gây tắc nghẽn cống, rãnh, kênh rạch, gây ứ đọng nước thải hoặc ngập úng, …

Cùng hành động để ứng phó với tình trạng ô nhiễm trắng

Đã đến lúc chúng ta phải giải cứu cho môi trường, cho chính cuộc sống chúng ta. Một vài giây để bỏ rác đúng chỗ, một phút để phân loại rác đúng quy định và một lời nhắc nhở để cho những người xung quanh không vứt rác bừa bãi, nên mang theo túi đựng khi đi mua sắm, hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng 1 lần, ... những hành động nhỏ này sẽ góp phần cho mục đích lớn là giảm thiểu tình trạng ô nhiễm trắng từ chất thải nhựa và túi nion.

Khoa Sức khỏe Cộng đồng - Môi trường và Bệnh nghề nghiệp, HCDC