Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con: Hàng ngàn trẻ sẽ được cứu thoát khỏi HIV

Lây truyền từ mẹ sang con là một trong ba đường lây truyền của HIV. Nếu được can thiệp, chăm sóc và điều trị dự phòng thích hợp thì mỗi năm tại Việt Nam sẽ có hàng ngàn trẻ sẽ được cứu thoát khỏi HIV.

Lợi ích của dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con (nguồn Cục phòng chống HIV/AIDS)

Các thời điểm lây truyền vi-rút HIV cho con

Người mẹ nhiễm HIV có thể lây truyền vi-rút HIV sang con trong thời kỳ mang thai, khi sinh và khi cho con bú.

Trong thời kỳ mang thai: vi-rút HIV từ máu của mẹ qua nhau thai để vào cơ thể thai nhi. Sự lây truyền HIV trong thời kỳ mang thai có thể xảy ra sớm ngay khi thai nhi mới được 8 tuần tuổi và có thể kéo dài trong suốt thai kỳ.

Trong khi sinh: khi trẻ "đi qua" đường sinh dục của mẹ để ra ngoài đã tiếp xúc trực tiếp với dịch âm đạo (nuốt nước ối, vi-rút trong máu và dịch âm đạo của mẹ có chứa HIV). Khoảng 50-60% trẻ em bị lây truyền HIV trong giai đoạn này. Đồng thời, nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con trong khi sinh sẽ tăng lên trong trường hợp đẻ khó, chuyển dạ kéo dài, phần mềm của người mẹ bị dập nát, thai bị xây xước, sang chấn...

Khi cho con bú: Cho dù số lượng vi-rút HIV trong sữa mẹ không cao, nhưng vẫn gây nguy cơ lây nhiễm cho trẻ. Khoảng 20-30% số trẻ em bị nhiễm HIV từ mẹ được cho là bị lây qua bú sữa mẹ. Tỷ lệ lây nhiễm tùy thuộc vào thời gian và cách nuôi con bằng sữa mẹ.

Xét nghiệm HIV sớm – dự phòng thích hợp sẽ cứu hàng ngàn trẻ thoát khỏi HIV

Ở nước ta ước tính trung bình mỗi năm có từ 1,5-2 triệu phụ nữ mang thai. Với tỷ lệ nhiễm HIV khoảng 0,25-0,3% trong nhóm này thì mỗi năm có khoảng từ 4.000-6.000 bà mẹ mang thai nhiễm HIV. Nếu không được can thiệp mỗi năm sẽ có 1.500-3.000 trẻ bị nhiễm HIV ra đời. Nếu được chăm sóc và điều trị dự phòng thích hợp, mỗi năm chỉ còn khoảng 150-200 trẻ bị nhiễm HIV từ mẹ. Hàng ngàn trẻ sẽ được cứu thoát khỏi HIV.

Ảnh minh họa (nguồn internet)

Do đó, xét nghiệm phát hiện sớm tình trạng nhiễm HIV ở phụ nữ mang thai để áp dụng các biện pháp can thiệp dự phòng là rất quan trọng, nhằm:

·     Giúp phụ nữ mang thai nhiễm HIV tự quyết định các vấn đề về sinh con, về thực hiện các biện pháp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con;

·     Giúp phụ mang thai chưa nhiễm HIV biết về HIV, về xét nghiệm HIV, về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, ...

·     Giúp phụ nữ mang thai thực hiện các hành vi an toàn để làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho mình và cho con ...

·     Hỗ trợ về mặt tình cảm, tâm lý.

Nguồn: BS. CKII. Lê Thị Bích Vân - Trung tâm Y tế quận Gò Vấp