Quản Cáo  Topbanner

Phòng, chống tác hại thuốc lá

Cập nhật: 15:44 - 22/05/2020 | Lần xem: 3860

Độc tính của khói thuốc lá

Trong khói thuốc lá chứa hơn 7000 hóa chất. Trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe, 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc, chia ra làm 4 nhóm chính:

1. Nicotine: Nicotine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi khi tiếp xúc với không khí. Nicotine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicotine mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicotine một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào.

Nicotine gây nghiện do tác dụng chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotine trên các tế bào thần kinh tại “trung tâm thưởng” ở não bộ. Khu hút thuốc lá, nicotin được hít vào phổi, đi khắc cơ thể, lên não và kích thích các hóa chất trong não như: dopamin, serotonine, noradrenaline được tiết ra nhiều. Chính những hóa chất này tác động tạo cảm giác sảng khoái, tâm trạng vui vẻ, tăng chú ý, tăng hoạt động nhận thức và trí nhớ ngắn hạn. Não bộ nhanh chóng nhận ra rằng có thể dùng thuốc lá để kích thích bài tiết dopamin và như vậy khởi động quá trình nghiện thuốc lá.

2. Monoxit carbon (khí CO): Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobine (chất chuyên chở oxy trong máu) trong hồng cầu với ái lực mạnh hơn 210 lần oxy. Khí CO đi nhanh vào máu và chiếm chỗ của oxy trên hồng cầu. Khi hút thuốc lá, một lượng hồng cầu trong máu tạm thời mất chức năng vận chuyển Oxy vì đã bị Co “xí chỗ”.  Hậu quả là cơ thể không đủ oxy để sử dụng.

3. Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá:Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.

4. Các chất gây ung thư: Trong khói thuốc lá có khoảng 70 chất có tính chất gây ung thư, ví dụ như hợp chất thơm có vòng đóng, Benzopyrene hay các Nitrosamine. Các hoá chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hoá.

Nicotin tác dụng lên não bộ (ảnh minh họa nguồn internet)

Hải Yến – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố (tổng hợp)

Nguồn: Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá – Bộ Y tế